صادرات خاویار ایران از ۳۸ تن به ۳۰۰ کیلو رسید

دریای خزر ۹۰ درصد خاویار جهان را تأمین می کند

تازه ترین بررسی ها در ایران نشان می دهند که صادرات خاویار دریای خزر در شش سال اخیر به شدت کاهش یافته است.

به گزارش ایسنا، صادرات خاویار از ۳۸ هزار و ۳۸۷ کیلو گرم در سال ۱۳۸۳ به ۳۴۴ کیلوگرم در ۱۰ ماه گذشته از سال ۱۳۸۸کاهش یافته است.

بر اساس این گزارش، صادرات خاویار در ۱۰ ماه گذشته سال جاری به طور مستقیم صورت نگرفته است و تمامی خاویار صادر شده در این مدت از طریق فروشگاه های شاهد مستقر در فرودگاه امام خمینی تهران و از طریق مسافران سفرهای خارجی انجام شده است.

در مدت زمان یاد شده، همچون سالهای اخیر کشور آلمان بزرگترین وارد کننده خاویار خزر بوده است.

همزمان با کاهش میزان صادرات خاویار در سالهای اخیر ارزش صادرات این محصول هم به یک پنجم کاهش داشته و این در حالی است که بهای خرید و فروش جهانی خاویار در این سالها افزایش داشته است.

خاویار خزر یکی از نماد های زندگی اشرافی است

پیشتر کشورهای ساحلی دریای خزر در جریان اجلاسی که نمایندگان شیلات آنها در بندر انزلی ایران برگزار کرده بودند، در صدد مشخص کردن سهمیه بندی صید برآمدند اما به علت ترک این اجلاس توسط نماینده روسیه متن پیش نویس به تصویب نهایی کشورهای ساحلی نرسیده بود.

درآمد حاصل از استحصال خاویار در دریای خزر، سالیانه یک میلیارد دلار تخمین زده می شود. ماهی خاویاری یکی از قدیمی ترین گونه های زیستی در جهان است که قدمت آن به پیش از وجود دایناسور ها می رسد و به همین دلیل از آن به عنوان "فسیل جهان" یاد می شود.

ماهیان خاویاری خزر که به علت عمق زیاد دریا در بخش جنوبی که عمده آن در سواحل ایران است، زیست می کنند ۹۰ درصد خاویار جهان را تامین می کنند.

در پی فروپاشی اتحاد شوروی که انحصار دولتی صید ماهی خاویار را در چهار کشور روسیه، قزاقستان، ترکمنستان و جمهوری آذربایجان از میان برداشت، صید بی رویه ماهی خاویار در این کشورها آغاز شد، تا آنجا که نسل این ماهی در دریای خزر در خطر انقراض قرار گرفته است.

چهار سال پیش (۲۰۰۶ میلادی - ۱۳۸۴ شمسی) کنوانسیون جهانی تجارت گونه های جانوری و گیاهی در معرض خطر انقراض' (CITES)، وابسته به سازمان ملل متحد، تجارت جهانی محصولات خاویاری را به علت در انقراض بودن نسل ماهی خاویار (اوزون برون) ممنوع اعلام کرده بود.

ماهی خاویار (اوزون برون) یکی از قدیمی ترین گونه های جانوری جهان است

در پی این تصمیم، کشورهای ساحلی دریای خزر برای حفظ نسل ماهیان خاویاری از چند سال پیش در صدد تعیین سهمیه برآمدند.

بر این اساس کل کشورهای ساحلی سهمیه سالانه صید ۹۰ تن ماهی خاویار را دارند که از این میزان ایران با بیشترین سهم ۴۲ تن سهمیه دارد اما به گفته کارشناسان این سهمیه از سوی کشورها رعایت نمی شود.

مرکز تحقیقات ماهیان خاویاری ایران یک سال پیش (۱۳۸۷) نتایج تحقیقاتی را منتشر کرد که نشان می داد تا سال ۱۴۰۰ خورشیدی یعنی ۱۲ سال دیگر ذخایر خاویار دریای خزر به صفر خواهد رسید.

علاوه بر صید بی رویه، آلودگی ناشی از استخراج نفت و گاز نیز از عوامل جدی تهدید کننده ماهی خاویار و دیگر آبزیان دریای خزر است.

ایران می گوید که برای حفظ ذخایر و منایع آبزی و جلوگیری از انقراض نسل برخی گونه ها نیازمند عزم جدی ملی و بین المللی کشورهای حاشیه دریای خزر است.

روسیه، ترکمنستان، قزاقستان، جمهوری آذربایجان و ایران کشورهای ساحلی دریای خزر هستند اما از میان این پنج کشور فقط روسیه و ایران محدودیت هایی برای صید ماهی خاویاری اعمال کرده اند.